Το χωριό Κοσκινού είναι ένα από τα παλαιότερα και ιστορικότερα χωριά της Ρόδου. Χρωστάει την ομορφιά του στις πολύχρωμες κατοικίες του, που το κάνουν τον δεύτερο πιο φωτογραφημένο προορισμό της Ρόδου μετά τη Λίνδο. Το όνομα προέκυψε από τον μεγαλοκτηματία της περιοχής Κοσκινά, και χρονολογείται από τον 15ο αιώνα!
Σε απόσταση μόλις 7 χιλιομέτρων από το κέντρο της Ρόδου, και πάνω σε μια κορυφή λόφου, προσφέρει μια πανοραμική θέα της βορειο-ανατολικής ακτής του νησιού. Αρχικά, η σύγχρονη κατοικημένη περιοχή, γύρω από το χωριό, θα σας παραπλανήσει και θα βρείτε το χωριό συνηθισμένο. Καθώς, όμως συνεχίζετε να περπατάτε προς την εκκλησία θα οδηγηθείτε στο κέντρο του χωριού με τη πλατεία και τις παραδοσιακές κατοικίες του.
Το ιδιαίτερο χωριό Κοσκινού μπορεί να υπερηφανεύεται για τις αρχαίες ρίζες του παρά τη σύγχρονη ανάπτυξη που έγινε γύρω από αυτό. Ο μικρός οικισμός είναι από τους παλαιότερους που μπορείτε να βρείτε στο νησί. Με βάση τα διατηρημένα βυζαντινά νομίσματα καθώς και άλλα αντικείμενα, φαίνεται ότι είχε ήδη δημιουργηθεί πριν από τον 15ο αιώνα. Καθώς περιπλανιέστε στα καλντερίμια του θα βρείτε σε κάθε γωνιά ίχνη της μακρόχρονης ιστορίας του.
Ειδικότερα, στην βόρεια πλευρά του οικισμού, θα παρατηρήσετε διάσπαρτα αρχαία τείχη τα οποία είναι μέρος ενός μικρού κάστρου-φρούριου και κατά πάσα πιθανότητα χρησίμευε ως οχυρό ή καταφύγιο σε περιπτώσεις επιθέσεων.
Δίπλα στο χωριό δεσπόζει ένας μισοφαγωμένος βράχος που μαρτυρά την ύπαρξη ενός λατομείου. Το λατομείο αποτελείται από πελώριους όγκους αμμόλιθου και πιθανολογείται ότι η αρχαία Ρόδος χτίστηκε με οικοδομικά υλικά από εκεί.
Η επίσκεψη στο παραδοσιακό σπίτι του Κοσκινού είναι ένα από τα πράγματα που πρέπει να κάνετε όταν έρθετε στη Ρόδο. Το σημείο αποτελεί μια καλή ευκαιρία περιήγησης στα πλακόστρωτα σοκάκια, με το βοτσαλόστρωτο στη μέση, του παραδοσιακού οικισμού. Μπορείτε να παρατηρήσετε τις ανάγλυφες πόρτες, τα χρώματα των σπιτιών και των λουλουδιών που ομορφαίνουν τη διαδρομή αυτή. Μπορεί οι φρεσκοβαμμένες προσόψεις των κατοικιών να τις κάνουν να φαίνονται ολοκαίνουργιες, όμως χρειάστηκαν αιώνες παραδόσης για την κατασκευή τους.
Φτάνοντας στο παραδοσιακό σπίτι στα Κοσκινού, σταθείτε έξω από τον πυλιώνα και παρατηρήστε τα ανάγλυφα σχέδια στο πέτρινο πλαίσιο της ξύλινης πόρτας. Περνώντας την αυλόπορτα, θα αντικρίσετε την αυλή, στρωμένη από ασπρόμαυρα βότσαλα και τις ανθισμένες γλάστρες κατά μήκος των τοίχων. Στην αυλή θα αντικρίσετε 2 εισόδους για το σπίτι, πράγμα που σας δίνει να καταλάβετε πως έχει 2 δωμάτια. Περνώτας την ανοιχτή πόρτα θα σας έρθει η μυρωδιά του ”παλιού”, η οποία προέρχεται από τις σκίζες του ταβανιού. Εκεί θα βρεθείτε στο κύριο δωμάτιο του σπιτιού όπου ήταν το υπνοδωμάτιο οπου κοιμόταν η οικογένεια.
Στη δεξιά πλευρά θα δείτε τη ναμουσία, το μέρος που κοιμόταν οι γονείς και ακριβώς παραδίπλα τον αποκρέβατο που κοιμόντουσαν τα παιδιά και τη ξύλινη κούνια του μωρού. Εδώ μπορείτε να δείτε και μία από τις λαϊκές παραδόσεις, ο συμβολισμός των 9 στοιβαγμένων μαξιλαριών, δίπλα στη ναμουσία, δηλώνει τους μήνες της εγκυμοσύνης της νοικοκυράς. Κάθε μήνα, η νοικοκυρά έβαζε κι ένα διαφορετικό μαξιλάρι στη μέση της! Από τα αριστερά της εισόδου, το μεταλλικό κρεβάτι ανήκει στον παππού και τη γιαγιά, πράγμα που υπδηλώνει πόσο δυνατός ήταν ο ιεσμός της οικογένειας αφού στο σπίτι έμεναν μέχρι και τρεις γενιές. Ακριβώς απέναντι θα σας εντυπωσιάσει η στολισιά, το μέρος με τα αμέτρητα χρωματιστά πιάτα, τα χειροποίητα κεντητά και τα αργυρόκανα. Οι ξύλινες καρέκλες μπροστά από τη στολισιά και ο πάγκος με τα τραπουζάνια χρησιμεύουν στις αναπαραστάσεις του κοσκινιάτικου γάμου.
Τέλος, ιδιαίτερο χαρακτηρισκό του σπιτιού αυτού, που δεν ήταν όμως σύνηθες, είναι το ξεχωριστό δωμάτιο που χρησίμευε στο μαγείρεμα και στις υπόλοιπες δουλειές της νοικοκυράς. Αν περάσετε τη πορτούλα θα βρεθείτε σε μία ακόμα καμαρούλα, όπου βρισκόταν ο αργαλειός, η ανέμη, η σταμνοθήκη καθώς και σίδερα που δούλευαν με καρβουνο. Τα τρία μεγάλα σκαλιά σας οδηγούν στο χώρο σύναξης της οικογένειας μπροστά στη τσιμνιά (τζάκι). Στο πάνω μέρος του τζακιού, βρίσκονται τα σύνεργα παρασκευής ψωμιού ενώ από την οροφή κρέμεται το φανάρι, ο κατσουνάς και η ψωμοθήκη.
Το ιδιαίτερο όμως χαρακτηριστικό του χωριού δεν είναι άλλο από τα εξωτερικά και εσωτερικά δάπεδά τους, με το «χοχλάκι». Το ”χοχλάκι” πρόκειται για μια παραδοσιακή τέχνη ψηφιδωτού που χρησιμοποιείται ως και σήμερα στα δάπεδα των κατοικιών. Τα ψηφιδωτά αυτά αποτελούνται από βότσαλα (λείες και στρογγυλές πέτρες) άσπρου και μαύρου χρώματος, διακοσμημένα με διάφορα ροδιακά μοτίβα.
Τα στενά καλντερίμια του χωριού είναι ανάμεσα σε νεοκλασικές κατοικίες βαμμένες σε όλα τα χρώματα του ουράνιου τόξου. Θα σας θυμίσουν ”λαβύρινθο” αλλά δε θ’ αργήσουν να σας οδηγήσουν στην κεντρική πλατεία, τη καρδιά του χωριού. Ολόκληρα τα σπίτια είναι άξια θαυμασμού θαυμασμού, αλλά αυτό που θα σας κάνει ιδιαίτερη εντύπωση και θα τραβήξει την προσοχή σας είναι οι πόρτες τους.
Κάθε πόρτα είναι μοναδική. Οι υπέροχες εισόδοι έχουν κατασκευαστεί από περίτεχνα σκαλιστά πέτρινα τόξα, τα οποία διαθέτουν μια βαριά πόρτα από ξύλο. Οι περισσότερες από αυτές θα σας οδηγήσουν κατευθείαν σε αυλές γεμάτες με γιασεμιά, φούξια βουκαμβίλιες και μεσογειακά λουλούδια με τα μαγευτικά τους αρώματα τα οποία γεμίζουν τον αέρα χειμώνα καλοκαίρι. Τα Κοσκινού είναι πράγματι μια απόλαυση για όλες τις αισθήσεις!
Αξιοπρόσεχτα είναι επίσης ο μύλος του χωριού και τα τα χριστιανικά παρεκκλήσια της Αγ. Μαρίνας, της Αγ. Ειρήνης και του Αγ. Λουκά.
Τα Κοσκινού είναι χωρίς αμφιβολία ένας από τους πιο must προορισμούς της Ρόδου. Μία ιδιωτική εκδρομή στη Ρόδο θα ήταν ημιτελής αν χάνατε την ευκαιρία να το επισκεφτείτε!
Πηγές:
Θεοφάνης Αλέξ. Μπογιάνος, Ρόδος Ιστορικό και φωτογραφικό οδοιπορικό, Εκδόσεις ΒΗΤΑ, 1997
Ιστοσελίδα Καστρολόγος, kastra.eu
Σας άρεσε το άρθρο μας για τα Κοσκινού? Αν ναι, μη ξεχάσετε να το κοινοποιήσετε στα social media σας και να εγγραφείτε στο newsletter μας!
